شکل گيري ايده تا آغاز پژوهش

هدف از پژوهش یکی از سه مورد زیر است:

1. تولید علم و گسترش مرزهای دانش (غالباً از طريق مطالعات پایه (Basic) و سلولی- مولكولی)؛

2. شناسايی وضعيت موجود در يك حوزه (هم گروهی (Cohort)، مورد-شاهدی و بررسی مقطعی)؛

3. ایجاد یک راهکار یا فرایند جدید برای حل یک مسأله یا مشکل (كارآزمايی بالينی و مطالعات مروری سيستماتيك)

ایده مانند دانه ای است که فرایند تحقیق از آن خواهد رویید. طبیعی است که اگر ایده اولیه مناسب باشد کلیه مراحل بعدی پژوهش که مانند درختی رشد خواهد کرد؛ بالنده، مفید و مثمر ثمر خواهد بود.

در همین راستا بسیار ضروری است که یک پژوهشگر در ابتدا بداند که در چه راهی گام بردارد و چگونه ایده مناسب را انتخاب نماید.

پژوهشگر کلاً بايد بداند...

پژوهشگر باید بداند که در حوزه مورد علاقه او پژوهش ها تا کجا پیش رفته اند، به چه سؤالاتی پاسخ داده اند و چه مجهولاتی را بر سر راه خود دیده اند که نتوانسته اند به آن پاسخ گویند. آگاهی از این مساله چراغ راه پژوهشگران بعدی است تا بدانند دقیقاً چه مسیری را طی کنند تا بتوانند به مرزهای دانش کنونی اضافه کنند و راه گذشتگان را ادامه دهند.

 

پژوهشگری که قصد دارد پ‍‍ژوهشي را شروع نماید باید از روش های زیر استفاده کند:

 

• مطالعه بحث (Discussion) مطالعات مروری جدید (Reviews) در پایگاه های اطلاعاتی مربوطه مانند: Cochrane Library (استفاده از توصیه های ارائه شده درانتهای بحث مقالات برای پژوهش بیشتر مانند: Anesthesiology Clinics of North America & Surgical Clinics of North America)
•  مطالعه توصیه های تحقیقاتی در راهکارهای بالینی (Clinical Guidelines) در پایگاه های ارایه راهکارهای بالینی مانند:

http://www.nice.org.uk/>>> Search research recommendations

•  مطالعه کارآزمایی های بالینی یا مطالعات در حال انجام ثبت شده در پایگاه های آنلاین مربوطه مانند:

http://www.clinicaltrials.gov/; http://www.irct.ir/

 

در مورد هدف های دوم و سوم، و به ویژه هدف سوم، بیشتر برای موضوعات منطقه ای و حل مسایل درونی بکار گرفته می شوند که مراحل زیر برای کشف ایده های پژوهشی ضروری هستند:

1. مشاهده دقیق، منظم و سیستماتیک فرایند جاری

(مرحله اول- انجام یک مطالعه توصیفی)

2. شناسایی نقاط ضعف، چالش ها و ارتباط های موجود بین متغیرها در فرایند جاری

(مرحله دوم – انجام یک مطالعه تحلیلی)

3. جستجو برای آگاهی از راه حل ها و راهبردهای اتخاذ شده توسط سایر گروه ها و افراد دچار مسأله مشابه

(مرحله سوم – بررسي کتابخانه ای)

4. انجام آزمایشی راه حل انتخابی بر روی گروه هدف و به صورت کنترل شده

(مرحله چهارم- مطالعه مداخله اي)

5. بررسی و ارزشیابی وضعیت جدید و مقایسه شرایط پس از مداخله با شرایط قبل

(مرحله پنجم- مطالعات قبل و بعد – ارزشیابی درونی و بیرونی)